بیستون فاخرترین آثار تاریخی، فرهنگی و طبیعی ایران در استان کرمانشاه که جز آثار بین المللی و به ثبت جهانی رسیده یونسکو می باشد،از جمله سایت های منحصر به فرد در حوزه گردشگری و توریسم است. سایتی که ارزش های جهانی فرهنگی-تاریخی و طبیعی یک ملت را در خود جای داده است و جز هشتمین اثر ثبت شده ایران در فهرست میراث جهانی می باشد. توالی آثار دوره های تاریخی در آن و همچنین بزرگترین کتیبه پارسی دنیا کتیبه داریوش اول بیستون را منحصر به فرد کرده است و آن را به عنوان دروازه تمدن به جهانیان شناسانده است چرا که جاده شاهی از دوره هخامنشی تا دوره اسلامی از محوطه تاریخی بیستون عبور کرده است. وجود کاروانسرای شاه عباسی و کاخ نیمه تمام و همچنین اثری همچون فرهاد تراش مجسمه هرکول پر آواز ترین قهرمان یونان باستان، افسانه شیرین و فرهاد آوازه بیستون را جهانی کرده است. کوه و سراب و چشمه زلال آن و درختان کهنسال محوطه تاریخی زیبایی آن را صد چندان کرده است سراب بیستون که خود بانک ژنتیک محیط زیستی محسوب می شود یکی از جاذبه های بی نظیر بیستون است.
دلایل انتخاب مجموعه بیستون و ثبت آن در فهرست جهانی یونسکو انطباق ویژگی های بیستون با معیارهای کنوانسیون و وجود آثار تاریخی در چندین دوره و قرار گرفتن آن در مسیر جاده های ارتباطی بین ایران و بین النهرین و همجواری با کوه مقدس بیستون بود.
هدف از ثبت آثار در سطح بین المللی هر کشور علاوه بر شهرت آن اثر در سطح بین المللی و کمک به رشد روزافزون گردشگری مزایای زیادی در سطح ملی نیز دارد. یونسکو در بحث اهداف ثبت آثار، تعیین روش ها و شرایط کمک از محل منابع صندوق حمایت از میراث جهانی و حفاظت از آثار واجد ارزش های جهانی فرهنگی و تاریخی طبیعی را جزء اولویت‌های خود قرار داده است و مزایایی همچون کمک کردن به دولت های عضو کنوانسیون برای نگهداری و حفاظت از مکان های میراث جهانی و فراهم کردن کمک های فنی و آموزش های حرفه ای برای کارکنان و بومیان آن منطقه و همچنین تامین کمک های ضروری به مکان های میراث جهانی در هنگام بروز خطر های ناگهانی و پشتیبانی و حمایت از اقدام های انجام گرفته از سوی دولت های عضو برای ایجاد حساسیت همگانی نسبت به مراقبت است میراث جهانی و تشویق مشارکت سکنه بومی برای نگهداری و مراقبت از میراث طبیعی فرهنگی و همچنین تشویق و ترغیب همکاری جهانی در زمینه حفاظت از میراث تاریخی و فرهنگی و طبیعی است.
حال سوال اینجاست آیا سایت تاریخی فرهنگی و طبیعی بیستون از امکانات و تجهیزات لازم در خور یک ثبت جهانی برخوردار است؟
در بازدید هفته گذشته وزیر محترم میراث فرهنگی و گردشگری صنایع دستی جناب دکتر ضرغامی از سایت بیستون این سوال را مطرح کردند که «چرا محوطه سایت به این گونه است و هیچ امکاناتی ندارد؟» این در حالی است که نباید این سوال را از مسئولان آنجا پرسید بلکه شما جناب وزیر باید جواب آن را پاسخگو باشید چرا که آنها مجریان اوامر شما و مسئولین دیگر هستند سایتی که ارزش جهانی دارد باید در خور نام و قدمتش از آن نگهداری و حفاظت شود و باعث آرامش و رفاه اجتماعی بومیان آن منطقه و صنعت گردشگری آن استان شود.
یادداشتی از : سپیده زارعی