کتف قسمتی از شانه در قسمت فوقانی کمر است که به تیغه شانه معروف است یا گاهی اوقات “استخوان بال” نامیده می‌شود. کتف بالدار، مشکلی است که در آن بجای آن ‌که تیغه شانه صاف باشد، از جای خود بیرون زده است.
از آنجا که کتف نقش مهمی در وضعیت قرارگیری بدن، تحرک بازوها و شانه‌های شما دارد، کتف بالدار باعث تغییر شکل و در نهایت منجر به درد در پشت کمر و شانه‌ها می‌شود
کتف بالدار بیشتر در بین کودکان و زنان شایع است. این سندروم باعث محدودیت عملکرد اندام فوقانی و دیگر علائم می شود.
علائم و نشانه های کتف بالدار

علائم ابتلا به سندوم کتف بالدار به علت و میزان آسیب وابسته است. بارزترین مشخصه این سندروم بیرون زدگی کتف به سمت بیرون است که شبیه بال پرنده به نظر می رسد. این افراد در قسمت کمربند شانه ای خود از درد شکایت دارند. این درد در زمان تکیه دادن بیشتر بوده و فرد نمی تواند به راحتی به صندلی و یا هر تکیه گاهی تکیه دهد. همچنین فاصله بین گردن با سرشانه نیز متقارن نیست.
• افتادگی یک یا هردو شانه
• درد در ناحیه شانه و گردن
• خستگی
علت ابتلا به کتف بالدار:
سندروم کتف بالداار می تواند ناشی از عوامل و آسیب های محیطی و یا عصبی باشد.
از شایعترین علل کتف بالدار آسیب به یکی از سه عصب شانه است:
• آسیب به عصب کتفی خلفی که عضله رومبوئید را کنترل می کند.
• آسیب به عصب جانبی نخاعی (اکسسوری)که ماهیچه لوزی (تراپزیوس) را کنترل می کند.
• آسیب به عصب سینه ای که عضله سراتوس قدامی را کنترل می کند.
صدماتی که به این اعصاب و یا عضلات وارد می شود می تواند ناشی از موارد زیر باشد:
• استفاده بیش از حد از شانه، پشت و یا گردن
• واکنش های آلرژیک
• بیماری های ویروسی مانند آنفولانزا
• دیستروفی های عضلانی
• انجام جراحی هایی در ناحیه کتف و بازو؛ مانند ماسکتومی و یا برداشتن دنده
• ضربه به اعصاب شانه و گردن
سبک زندگی نادرست و انجام برخی فعالیت ها به روش اشتباه می تواند باعث ایجاد کتف بالداار شود. نشستن های طولانی مدت به شکل نامناسب، انجام مشاغل مرتبط با برداشتن اجسام سنگین، استفاده از کوله پشتی های سنگین و حمل آن با یک شانه، نشستن و ایستادن به شکل غیر استاندارد از شایع ترین علل ابتلا به کتف بالداار است.
راه های درمان کتف بالدار
بعد از تشخیص شانه نابرابر و یافتن علل شانه بالدار، ممکن است پزشک برای درمان شما را به یک فیزیوتراپیست و یا کاردرمانگر ارجاع دهد. درمان ناهنجاری کتف بالدار اغلب به یکی از روش های زیر است:
• بلاک عصبی: این درمان برای مواردی است که در آن به عصبی که مسئول عصب دهی به عضلاتی است که کتف را به جلو می کشند، آسیب دیده باشد. بلاک عصبی با تزریق مواد بی حسی یا رادیوفرکونسی در اطراف عصب انجام می شود.
• اصلاح قامتی: در اصلاح قامتی، فرد نحوه صحیح نشستن، ایستادن و وضعیت درست بدن را یاد می گیرد. بنابراین از صدمه به بدن به خاطر فشار اضافی که در نتیجه وضعیت نامناسب بدن به عضلات وارد می شود، جلوگیری خواهد شد.
• فیزیوتراپی یا کاردرمانی: یک راه موثر و قطعی برای درمان کتف بالدار، استفاده از فیزیوتراپی در کنار تمرینات کاردرمانی است. برای کاردرمانی شانه نابرابر معمولا از حرکات اصلاحی شانه نابرابر و برای فیزیوتراپی از منوال تراپی استفاده می شود.
صباح محمدی – کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزشی