گردشگری بهعنوان یکی از مهمترین راههای توسعه در جهان به شمار میرود. توسعۀ گردشگری نتایجی همچون افزایش درآمد، ایجاد اشتغال، گسترش ساختارهای زیربنایی، تبادلات فرهنگی و حفظ آثار فرهنگی را در بردارد. بیشترین توسعه گردشگری متکی بر جاذبهها و فعالیتهایی است که به محیط طبیعی، میراث تاریخی و الگوهای فرهنگی مناطق مربوط میشوند.
گردشگری از لحاظ اقتصادی فرآیندهای گوناگونی را ایجاد میکند که از جمله اثرات آن در تولید ناخالص ملی، بکارگیری منابع انسانی و بکارگیری بخشهای مختلف اقتصادی است. بنابراین میتوان گفت که گردشگری عاملی مهم برای توسعۀ اقتصادی است که میتواند مزایای اقتصادی زیر را در یک ناحیه یا منطقه گردشگری ایجاد کند:
• افزایش درآمد و بالارفتن سطح زندگی که تحت تأثیر هزینههایی است که گردشگری در آن ناحیه یا منطقه مصرف میکند.
• ایجاد فرصتهای شغلی متنوع
• افزایش منابع مالی دولت
• قرارگرفتن جامعه در راه توسعه و پیشرفت
• توسعه صنایعدستی بومی و محلی
• بهبود ساختارهای زیربنایی و تشکیلاتی ناحیه یا منطقه
• ایجاد منابع مالی در حفظ آثار تاریخی، فرهنگی و طبیعی
نمایشگاهها رویدادهای بزرگی هستند که در آن فروشندگان در یک مکان گرد هم میآیند و محصولات و خدمات خود را در معرض دید خریداران و مشتریان قرار میدهند. نمایشگاهها معمولاً به صورت دورهای و برای معامله کالا و خدمات برگزار میشوند و شامل آموزش، سرگرمیها، مسابقهها و جشن نیز هستند. خصیصه ذاتی نمایشگاهها گرد هم آوردن بخشهای مختلف خدماتی و صنعتی در یک یا چند حوزه مختلف در محدوده خاص زمانی و مکانی است که این به نوبه خود نوعی رقابت را میان تولیدکنندگان، عرضهکنندگان و صاحبان بخشهای صنعتی و خدماتی به وجود میآورد و آنها را ترغیب میکند تا با کسب فنآوری روز آمد و استانداردهای بینالمللی تلاش بیشتری را به سمت افزایش تولیدات و یا ارائه خدمات بازارهای جهانی به انجام میرسانند و از شیوههای نوین بازاریابی برای دستیابی به بازارهای جدید بهرهمند شوند.
در تعریفی کوتاه و گویا نمایشگاه میتوان تبلیغ زنده باشد، زیرا در نمایشگاهها، عواملی چون تولیدکننده، توزیعکننده و مصرفکننده و کالا یا خدمات در یک زمان و مکان مناسب گرد هم میآیند. نمایشگاه مکانی برای به نمایش گذاردن توانمندیها و پیشرفتهای یک منطقه یا یک کشور در زمینههای گوناگون است، همچنین برگزاری نمایشگاه موجب افزایش سطح اطلاعات عمومی، علمی، فنی بازدیدکنندگان میشود. در جهان امروز به طور کلی نمایشگاهها صرفاً به خاطر اهداف تجاری برگزار نمیشوند، به همین دلیل میزان موفقیت یک نمایشگاه را با ارزش قراردادهایی که در طول برپایی آن منعقد میشوند ارزیابی نمیکنند زیرا دستاوردهای یک نمایشگاه وسیعتر و گستردهتر از مبادلات تجاری است که در جریان برگزاری نمایشگاه، حاصل میشود یادآوری میشود.
اولین نمایشگاه دنیا ١۵٠ سال پیش در پارک لندن که سرآغاز به نمایش درآوردن جهان تکنولوژیک بود، برگزار شد و با گذشت سالهای متمادی اینک نمایشگاهها به حدی رشد و توسعه یافتهاند که محلی برای ارائه آخرین فناوریها و دستاوردهای کشورها محسوب شده و به نوعی توانمندی و اقتدار کشورها را به نمایش میگذارند. همچنین نمایشگاههای بزرگ و جذاب دنیا به محلی برای توسعه توریسم و رشد صنعت کشورها مبدل شده و کمک شایانی به رشد و توسعه شاخصهای کشورهای برگزارکننده آن میکند.
در ایران نیز فضاهای نمایشگاهی سابقهای حدود ۵٠ ساله دارند و سالانه صدها نمایشگاه مختلف در سطوح استانی، ملی و بینالمللی با موضوعات مختلف که بسیاری از آنها از جایگاه بینالمللی برخوردار است همچون طلا و جواهر، لوازم خانگی، نفت، صنایعدستی، محصولات باغی، خودرو و تجهیزات پزشکی برگزار میشود. برخی از نمایشگاههایی که با موضوعات، فرش و صنایعدستی در شهرهایی با قابلیتهای جذب توریست از جمله مشهد، شیراز، اصفهان، تبریز و استان مرکزی برگزار میشود، توانسته جایگاه خوبی را در منطقه ایجاد کند. متأسفانه در کشور ما کمتر به نمایشگاهها به عنوان عاملی برای جذب توریست توجه شده است.
باید تأکید کرد گردشگری تاریخی، یکی از مهمترین شاخههای گردشگری فرهنگی است و صنایعدستی، موسیقی اقوام، بازیهای بومی، موسیقی آیینی و… نمونههای بارزی از جاذبههای میراثفرهنگی محسوب میشوند.
توسعه اقتصادی جوامع محلی یکی از مهمترین اهداف صنعت گردشگری است و این صنعت یکی از مهمترین عوامل توسعه اقتصادی جوامع شهری و روستایی است. جاذبههای منحصربهفرد هر منطقه از مهمترین عوامل جذب گردشگر، هزینهکردهای گردشگران و فراخور آن، توسعه اقتصادی جامعه میزبان هستند و جاذبههای مرتبط با میراثفرهنگی در کنار جاذبههای طبیعی، این موقعیت را به بهترین شکل ایجاد میکنند.
صنایعدستی، سوغات و محصولات باغی در تقسیمبندی جاذبههای میراثفرهنگی، جایگاه ویژهای دارند و جوهره زندگی سنتی و باستانی اقوام و صنعتی است که در گذشته، محصولات آن پاسخ مناسبی به شرایط طبیعی محیط زندگی بودهاند. دانستن و شناختن آنچه گفته شد برای گردشگران غیربومی و خارجی لذتی معنوی و فرهنگی به همراه خواهد داشت و این یکی از رسالتهای صنعت گردشگری در راستای توسعه اقتصادی اجتماعی است که با عنوان گردشکری میراثفرهنگی در دنیا شناخته شده است.
رونقبخشیدن به نمایشگاهها در مقصدهای گردشگری دو هدف عمده را محقق میکند:
نخست، معرفی فرهنگ سرزمین مقصد به جامعه مهمان
دوم، درآمدزایی و توسعه اقتصادی جامعه محلی
رونق تولید و فروش صنایعدستی و سنتی در مقصدهای گردشگری، یکی از بهترین راههای ارزآوری و جذب دلارهای گردشگران خارجی است. از این رو، امروزه تولید صنایعدستی یکی از فعالیتهای ویژه و اصلی در حوزه گردشگری محسوب میشود و نقش مهمی در کارآفرینی کوچکمقیاس و خصوصی دارد. ایران کشوری کهن و دارای غنای فرهنگی است.
با توجه به اهمیت روزافزون صنعت گردشگری در ایران و توجه فزآینده مسئولان به این صنعت سالم، اصحاب و سازمانهای مرتبط با میراثفرهنگی رسالت بسیار مهمی برای به خدمتگرفتن این میراث کهن در حوزه گردشگری بر عهده دارند و هیچیک از استانهای ایران از این قاعده فرهنگی مستثنا نیستند. باید اشاره کرد که امروزه گردشگر تجربهگرا یکی از منابع مهم در توسعه جوامع انسانی محسوب میشود و گردشگری روستایی یا عشایری یکی از نوینترین زیر شاخههای گردشگری است.
با توجه به سبک زندگی امروز و پیشرفت صنعت و تکنولوژی زندگی در دامان طبیعت میتواند برای بسیاری از مردم جالب و دیدنی باشد. از آن جا که زندگی عشایر در بسیاری از کشورها از بین رفته، خود این موضوع کنجکاوی بسیاری از گردشگران را جلب میکند تا با این نوع زندگی آشنا شوند. این نوع از گردشگری میتواند به عنوان یک راهبرد با برنامهریزی اصولی و شناسایی مزیتها و محدودیتهای گردشگری عشایر، نقش مؤثری در توسعه و تنوع بخشی به اقتصاد منطقهای و به خصوص جامعه کوچ نشین، بر عهده داشته باشد.
گردشگر عشایری باید یک باشد و در کوچ مشارکت کند، یعنی لذت زندگی عشایری را لمس کند، لباس محلی را بر تن کند، شیر دام را بدوشد و نان از تنور بیرون بیاورد. در این راستا باید اطلاعات لازم و دانش بومی در اختیار گردشگران عشایری قرار گیرد.
خودگردشگری جشنوارهها را میتوان یکی از مهیجترین و جذابترین شیوههای گردشگری دانست، که طرفداران زیادی در میان گردشگران دارد. با بیان اینکه برگزاری جشنوارهها و نمایش آداب و آئینهای سنتی و برداشت محصولات کشاورزی، از جمله راهکارهای نیل به اهداف توسعه گردشگری هستند، باتوجه به ظرفیتها و دیگر فرصتهای گردشگری در کشور عزیزمان و با برنامهریزیهای متنوع همچون اجرای موسیقی و رقصهای محلی، فروش صنایعدستی بومی، محصولات و فرآوردههای محصولات کشاورزی و غذاهای محلی، میتوان گردشگران بسیاری را را به سمت روستاها سوق داد و از مهاجرتهای بیرویه به حواشی شهرها جلوگیری کرد. یکی از مهمترین ویژگی گردشگری جشنوارهها این است که افرادی با علایق یکسان را دور هم جمع میکند؛ به عنوان مثال، در جشنواره سالانه موسیقی، تمام دوستداران موسیقی دور هم جمع میشوند و در فضایی شاد و پرانرژی با یکدیگر آشنا میشوند.
گردشگرانی که جشنوارهها را به عنوان مقصد گردشگری خود انتخاب میکنند، اغلب، از تجربه پیدا کردن دوستان جدید به عنوان یکی از بهترین تجربههای سفر خود یاد میکنند. همچنین اگر جشنواره با شغل و کار شما مرتبط باشد، احتمال وقوع رویدادها و اتفاقهای کاری هیجانانگیز در یک سفر گردشگری برای شما بیشتر میشود. جشنوارهها همواره در تاریخ و زمان مشخصی از سال برگزار میشوند تا طرفداران گردشگری جشنوارهها بتوانند از قبل برای حضور در این جشنوارها برنامهریزی کنند؛ علاوه بر این، برخی از این جشنوارههای فصلی همانند جشنواره گلابگیری کاشان یا جشنواره گل نرگس بهبهان امکان برگزاری در فصل دیگری را ندارند؛ به این دلیل که رویداد جشنواره به فصل مورد نظر وابسته است.
با حضور در جشنوارههای گردشگری، به فرصتها و موقعیتهای ناب برای سرمایهگذاری و در نتیجه کسب سود بیشتر دست پیدا خواهند کرد و میتوانند در کوتاهترین زمان ممکن اطلاعاتی در زمینه صنعت گردشگری دریافت کنند.
او با بیان اینکه گاهی با شرکت در این مراسمها، یکسریایده به ذهن خطور میکند و همانایده، نقطه شروع یک کسبوکار جدید و پُردرآمد میشود. برخی افراد با حضور در جشنوارههای گردشگری در پی این هستند که فرصتی فراهم شود و در شرکتهای مطرحی که در زمینه گردشگری فعالیت میکنند استخدام شوند.
همیشه جشنوارهها یکی از بهترین روشها برای بازاریابی محصول بودهاند. وقتی یک کسب و کار حوزه گردشگری در جشنواره شرکت میکند، بدون شک از بهترین محصولات خود رونمایی میکند و بنابراین بازدیدکنندگان نیز به این موضوع توجه میکنند.
میتوان در جشنوارهها بازار هدف را شناخت و آن را جذب کرد و همچنین با مخاطبان جدید آشنا شد و مشاغل مختلف در صنعت گردشگری اجاد کرد
عبدالله کریمی کارشناس ارشد علوم سیاسی
- منبع خبر : چویرنیوز
Wednesday, 11 September , 2024