شب به نیمه های راه خود رسیده بود و مادر نگران از وضعیت دختر جوانش ساعت ها و دقایق را شماره می کرد. از لحظه ای که بیتا دختر ۱۹ ساله اش را به بخش مراقبت های ویژه برده بودند خواب از چشمانش رفته بود، با دلهره و نگرانی فراوان در سیاهی شب سلامتی دخترش را از خدا طلب می کرد؛ انتظاری طولانی که هر لحظه اش بوی مرگ می داد!
وآنگاه که در خلوت شب سر بر گریبان خدای خویش را زمزمه می کرد تنها صدای تپش یک قلب بود که خلوتش را برهم می زد، برای لحظه ای از دعا کردن دست برداشت و با دقت بیشتری گوش سپرد؛ این صدای قلب بیتا بود که بیتابِ زندگی همچنان می تپید! اما نه در جسم بیتا که اینبار در بدن رنجور و بیمار کودکی هفت ساله ساز زندگی می نواخت.
***

با بخشش خانواده “بیتا خوزستانی” دختر ۱۹ ساله کرمانشاهی چهار عضو او به بیماران نیازمند اهدا گردید.
خانواده این دختر جوان پس از مشورت با علما و بزرگان دینی اهل سنت و دریافت فتوایی مبنی بر مجاز بودن اهداء عضو نسبت به بخشش ارگان های دختر خود رضایت دادند.
دکتر بهناز کریمی سرتیم واحد اهدای عضو و پیوند اعضای دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار چویر نیوز با اشاره به اینکه دومین اهدای عضو سال ۱۴۰۰ اینبار مربوط به دختری جوان از خانواده ای اهل سنت بود گفت: این اهدای عضو از اینرو حائز اهمیت است که برای اولین بار در استان شاهد رضایت به اهدای عضو از سوی خانواده بیمار مرگ مغزی در میان جامعه اهل سنت استان هستیم.
کریمی افزود: خانواده های اهل سنت تا پیش از این باورهای مذهبی خود را مانعی برای انجام این اقدام می دانستند که با از خودگذشتگی خانواده محترم بیتا خوزستانی و رضایت به اهدای عضو فرزند جوانشان و نیز اعلام نظر بزرگان و علمای اهل سنت منطقه مبنی بر جایز بودن برداشت عضو از بدن بیمار مرگ مغذی امید می رود دیگر خانواده هایی که در چنین شرایطی قرار می گیرند نسبت به اهدای عضو بیمار مرگ مغزی خود اعلام رضایت نمایند.
مسئول واحد اهدای عضو استان ادامه داد: پس از اعلام مرگ مغزی یک دختر جوان بلافاصله تیمی متشکل از پنج پزشک متخصص بر بالین بیمار حاضر شدند و پس از انجام معاینات دقیق پزشکی مرگ مغزی وی را تایید نمودند، پس از آن و در پی رایزنی با خانواده بیمار و اعلام رضایت آنها بلافاصله جسد دختر جوان جهت برداشت عضو به تهران اعزام گردید که پس از برداشت و پیوند همزمان ۴ ارگان شامل قلب( که به کودک ۷ ساله دارای بیماری مادرزاد پیوند زده شد)، کبد و دو کلیه در مدت ۲۴ ساعت متوفی به خانواده اش تحویل داده شد و سپس در قطعه اهداء کنندگان عضو خاکسپاری شد.
دکتر کریمی در پاسخ به این پرسش که چرا آمار اهدای عضو در استان پایین است گفت: از زمان شیوع بیماری کرونا با کاهش چشمگیر اهدای عضو مواجه بودیم هرچند در مجموع آمار اهدای عضو در استان به نسبت جمعیت و تعداد مرگ مغزی بسیار کم می باشد.
وی از جمله دلایل این مسئله را سه چیز می داند:
-عدم اعتماد به سیستم تشخیص مرگ مغزی.
خانواده هایی که عزیزشان دچار مرگ مغزی می شود باید بدانند که مرگ مغزی معادل مرگ قطعی است و امکان بازگشت به زندگی وجود ندارد و این موضوع با استفاده از آزمایش های دقیق، نوار مغزی و دستگاه های پیچیده تشخیصی که احتمال خطا را به صفر می رساند از سوی پنج متخصص پزشکی صورت می پذیرد.

-عدم اعتماد به سیستم توزیع اعضای اهدایی.
برخی تصور می کنند ارگان های اهدایی به افراد خاصی پیوند زده می شود این درحالی است که کسی از لیست اولویت اهداء خبر ندارد. این لیست طبق گزارش بیمارستان های سراسر کشور و بر اساس اولویت بدحال بودن بیمار رده بندی شده نه شرایط سنی، جنسیت، ثروت و حتی طبقه اجتماعی لذا هیچگونه جهت گیری خاصی برای اهدا وجود ندارد.
-ترس از قضاوت شدن توسط مردم.
برخی نیز مشکلی با برداشت اعضای بدن بیمار خود ندارند اما از ترس اینکه آنها را متهم به فروش اعضای بدن فرزندشان کنند از انجام این کار سرباز می زنند.
درصورتیکه پروسه اهداء عضو و پیوند اعضای افراد مرگ مغزی به افراد نیازمند کاملا رایگان بوده و خانواده ها پولی دریافت نمی کنند.
با توجه به اهمیت اهدای عضو و نقشی که در بازگشت افراد بیمار به جامعه بازی می کند انتظار می رود خانواده های کرمانشاهی به هنگام قرار گرفتن در چنین شرایطی با ایثار و از خودگذشتگی زندگی را به هم نوعان خود هدیه دهند. به گفته دکتر کریمی کرمانشاه از شرایط مناسبی برای تبدیل شدن به قطب پیوند اعضای غرب کشور برخوردار است که در این صورت در کرمانشاه اعضا و ارگان ها برداشت و پیوند می شود اتفاقی که در صورت محقق شدن از اعزام بیماران به شهرها و استان های دیگر و صرف هزینه های فراوان ممانعت می نماید. البته تحقق این مهم منوط به افزایش آمار رضایت تا حد قابل قبولی است که امید می رود فرهنگ گذشت و بخشش در میان ما کرمانشاهیان بویژه عشایر عزیز افزایش یابد.
**
در ادامه این گزارش و بمنظور قدردانی از خانواده بیتا بابت این بخشش با دایی آن مرحومه تماس گرفتیم. آقای آسایش در شرح ماجرا گفت: پس از آنکه بیتا به دلیل مسمومیت دارویی در شرایط مرگ مغزی قرار گرفت و دیگر از زنده ماندنش قطع امید کردیم، مستاصل و درمانده با پیشنهاد اهدای عضو از سوی دانشگاه علوم پزشکی مواجه شدیم. هرچند در ابتدا و به دلیل شرایط روحی نامساعد، پدر و مادر بیتا با این امر مخالفت نمودند اما با مشورتی که با علما و بزرگان دینی اهل سنت داشتیم آنها اعلام رضایت نمودند و درنتیجه چهار عضو بیتا به افراد نیازمند هدیه شد. هم اینک و علی رغم عزادار بودن خانواده پس از اهدای عضو احساس آرامش بر همگی ما حاکم شده است.
با تشکر از یونس زارعی کارشناس پیوند و اهدای عضو دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه که شرایط را برای تهیه این گزارش فراهم نمود.
گزارش و گفتگو از: م . بستار