در شهرهای امروزی سیستم حمل و نقل عمومی یکی از مهمترین زیرساخت های شهری شناخته می شود که علاوه بر نقشی که در کاهش معضلات ترافیکی دارد در رفع آلودگی محیط زیست نیز موثر است. با درنظر گرفتن اهمیت فوق، افزایش جمعیت شهرها و در نتیجه افزوده شدن بر میزان تردد و جابجایی درون شهری […]

در شهرهای امروزی سیستم حمل و نقل عمومی یکی از مهمترین زیرساخت های شهری شناخته می شود که علاوه بر نقشی که در کاهش معضلات ترافیکی دارد در رفع آلودگی محیط زیست نیز موثر است.
با درنظر گرفتن اهمیت فوق، افزایش جمعیت شهرها و در نتیجه افزوده شدن بر میزان تردد و جابجایی درون شهری می توان از حمل و نقل عمومی به عنوان یکی از چالش های مهم مدیریت شهری یاد نمود. از طرفی بهبود کارایی سیستم های حمل و نقل عمومی در توسعه ی پایدار جامعه موثر می باشد. از اینرو ترویج فرهنگ استفاده از وسائل نقلیه عمومی در کنار توسعه زیر ساخت ها و امکانات سخت افزاری و نرم افزاری موجود نه تنها در حفظ سلامت روان شهروندان که در توسعه شهر نقش آفرین خواهد بود.
کرمانشاه شهری گسترش یافته بر بستری در میان دو رشته کوه پراو و کوه سفید با وجود شهرک های اقماری فراوان جمعیتی یک میلیونی را در خود جای داده که برای رفع نیازهای خود، دریافت خدمات، کارهای اداری، دید و بازدید و گذران اوقات فراغت در سطح شهر بویژه هسته مرکزی آن تردد دارند. هرچند بخشی از این تردد ها توسط خودروهای شخصی صورت می پذیرد اما همچنان بار عمده جابجایی های درون شهر بر دوش وسایط نقلیه عمومی می باشد. متاسفانه علی رغم ضرورت فوق ناوگان حمل مسافر در کلانشهر کرمانشاه فرسوده، ناکارآمد و اسیر کمبود زیرساخت ها و دیگر مشکلات بوده تا جایی که به زخمی کهنه در مدیریت شهری تبدیل شده است.
در سال های اخیر اما با تصمیمات اتخاذ شده از سوی مدیریت شهری و تلاش های سازمان مدیریت حمل و نقل مسافر سعی شده تا تغییراتی در ساختار این خدمات بوجود آمده و مشکلات این بخش رفع گردد هرچند کمبود منابع و ناهماهنگی های درون بخشی این روند را با کندی مواجه نموده است.
شاید یکی از مهمترین مشکلات این بخش که هدف بسیاری از برنامه ریزی ها می باشد دغدغه های معیشتی رانندگان وسائل نقلیه عمومی باشد که در دو سال اخیر متاثر از شیوع ویروس کرونا بزرگ تر شده بنحوی که این قشر را به یکی از گروه های آسیب پذیر در بحث کرونا مبدل نموده است.
رانندگان ناوگان عمومی اعم از رانندگان تاکسی، اتوبوس و غیره علی رغم آنکه در معرض ابتلا به بیماری کرونا قرار داشتند خوشبختانه با اقدامات موثر و پیشگیرانه سازمان با کمترین مشکل مواجه گردیدند. بنابر آمار منتشر شده از سوی سازمان مدیریت حمل و نقل مسافر شهر کرمانشاه در میان فعالین این صنف هیچ مورد فوتی ناشی از کرونا مشاهده نشده و تنها ۴۸ مورد ابتلا به بیماری کرونا در میان رانندگان اتوبوس و تاکسی ثبت شده که پس از درمان بهبود یافتند.
بنابر گفته غلامرضا شهبازی رییس سازمان مدیریت حمل و نقل مسافر با توجه به دستورالعمل وزارت بهداشت رانندگان ناوگان حمل و نقل عمومی درون شهری در گروه چهارم طرح واکسیناسیون قرار دارند که با پیگیری های مدیریت شهری و سازمان مقرر گردید به محض دریافت واکسن این گروه نیز در اولویت قرار بگیرند.
نگرانی از سلامتی رانندگان اگر چه مهم اما تنها یکی از دغدغه های مطرح در میان این صنف می باشد، مسئله درآمدها که با تعیین نرخ کرایه همراه می باشد نیز یکی دیگر از مهمترین دغدغه های این افراد بوده که همواره با بحث ها و چالش های فراوانی مواجه است.
در این بخش و هرساله با آغاز سال جدید نرخ های جدید با لحاظ میزان تورم و پاره ای ملاحظات دیگر مصوب می گردد که در دو سال اخیر و با توجه به نرخ بالای تورم و افزایش هزینه ها از جمله هزینه قطعات و… همچنین شیوع کرونا مورد اعتراض رانندگان بوده است.
شهبازی در این باره می گوید: نرخ کرایه هرساله بر اساس میزان تورم و… توسط سازمان پیش بینی و در قالب لایحه به شورای شهر جهت کارشناسی بیشتر و درنهایت تصویب ارجاع می شود تا پس از تایید فرماندار ابلاغ و قابل اجرا گردد. از بحث ها بر سر میزان افزایش کرایه که بگذریم تعیین نرخ های عجیب و غیر رُند که امسال پس از طی کردن پروسه ای طولانی ناشی از اختلافات میان اعضای شورای شهر با یکدیگر و با شهردار سرانجام مصوب گردید می توان یاد کرد که باعث ایجاد نارضایتی و اختلاف در میان رانندگان تاکسی و مسافران خواهد شد؛ چرا که تهیه پول خُرد به عنوان معضل اصلی در این نحوه نرخ گذاری مطرح گردیده است.
رییس سازمان مدیریت حمل و نقل مسافردر این خصوص می گوید: چنانچه بخواهیم نرخ رندی داشته باشیم نرخ ها از میزان مد نظر بیشتر خواهد شد که اعتراض و نارضایتی به دنبال خواهد داشت و اگر کمتر درنظر گرفته شود به ضرر رانندگان خواهد بود لذا باید تعادلی برقرار گردد تا حد امکان رضایت طرفین حاصل شود. با این حال و با توجه به شرایط موجود شاید تنها راه حل رفع مشکل پول خُرد را بتوان در تجهیز ناوگان حمل و نقل عمومی به دستگاه کارتخوان تصور نمود. شهبازی در راستای اجرای طرح پرداخت هوشمند کرایه در سیستم حمل و نقل عمومی در کرمانشاه می گوید: مقدمات و بستر کارت بلیط با مشارکت بانک های متقاضی در حال برنامه ریزی است که بزودی و پس از توافق حاصل در فاز اول ناوگان اتوبوسرانی و در فاز دوم تاکسی ها به دستگاه کارتخوان مجهز خواهند شد. وی در خصوص منبع تامین هزینه این طرح گفت: در تلاش هستیم تا هزینه ای متوجه رانندگان تاکسی نگردد و هزینه اجرای این طرح از طریق تبلیغات صورت بگیرد و برای اتوبوس ها این هزینه بر عهده سازمان خواهد بود.
تجهیز ناوگان عمومی حمل مسافر در کرمانشاه به پرداخت الکترونیک هرچند با تاخیر اما گامی بزرگ خواهد بود در راه توسعه این نوع حمل و نقل شهری و رفاه و آسایش بیشتر شهروندان و رفع دغدغه رانندگان که انتظار می رود هرچه زودتر اجرایی گردد.

گفتنی است در کلانشهر کرمانشاه تعداد ۱۰ هزار تاکسی گردشی، مسیری، اتوبوس و آژانس های تاکسی تلفنی تحت پوشش سازمان مدیریت حمل و نقل مسافر روزانه به صورت میانگین ۶۰۰ هزار نفر سفر جابجایی را انجام می دهند.
گزارش و گفتگو: م. بستار