راهنمای گردشگری (تورلیدر) به عنوان یک راهنما و رهبر گروه‌های تور که به منزله یک جامعه کوچک است، مورد استقبال و الگوبرداری مسافران و گردشگران قرار می گیرد و می تواند ارزش‌های علمی و زیبا شناختی سفرها را دوچندان کند.
هفته گذشته دوم اسفند ماه مصادف با ۲۱ فوریه روز جهانی راهنمایان گردشگری بود که همه ساله تمامی راهنمایان در سراسر جهان با گردهمایی این روز مهم را گرامی می‌دارند و یا یکدیگر هم‌پیمان می شوند که با ارزش نهادن به تاریخ و فرهنگ و تمدن و طبیعت آنها را در جهت صلح و برای حفاظت میراث گذشتگان و ماندگاری آن برای آیندگان ، اوقات خوبی را برای گردشگران و مسافران ایجاد کنند.
به مناسبت چنین روزی گفتگویی را با حسن اسماعیلی رییس انجمن راهنمایان گردشگری استان کرمانشاه انجام دادیم که از نظر می گذرد:

۱_به عنوان رییس انجمن راهنمایان کرمانشاه ، اهداف مسیرهای گردشگری استان را چگونه ارزیابی می کنید و نقش راهنمایان در این مسیر چگونه است؟
— کرمانشاه به لحاظ وسعت جغرافیایی ،پیشینه تاریخی غنی، تنوع اقلیمی، جاذبه‌های طبیعی و تنوع آب و هوایی ، چندگانگی فرهنگی و مذهبی و نیز بدلیل برخورداری از تنوع خوراک، گویش های محلی و… اهداف بسیاری را در مسیرهای گردشگری استان در بر می گیرد. از جمله می‌توان به گردشگری جنگ، مسیر ساسانی، گردشگری زمستانه، طبیعت گردی، کوهنوردی، سنگنوردی، تجربه گردی، گردشگری خوراک، گردشگری اقوام ، گردشگری سلامت ، روستایی و عشایری ، بوم گردی و اکوتوریسم ، حیات وحش غنی و…. .

۲_آیا گشایش مسیرهای جدیدی برای جلب گردشگران پیش بینی می کنید ؟ چه راهکارهایی را پیشنهاد می دهید؟
–با توجه به پتانسیل های بالای استان در زمینه گردشگری، قطعا با همفکری و همدلی راهنمایان و با همکاری آژانس ها امکان تعریف مسیرهای گردشگری جدید و خلاقانه فراهم خواهد شد که نیازمند همکاری های فشرده و نشست های تخصصی تر در بین راهنمایان ، پیشکسوتان ، کارشناسان مختلف رشته های گردشگری و اکوتوریسم ، مسیولین محلی و دولتی و خصوصی و… می باشد
قطعا معرفی مسیرهای جدید نیازمند برنامه ریزی دقیق برای تامین امکانات رفاهی و زیرساخت های مناسب برای گردشگران است. در استان مسیرهای گردشگری و تاریخی متعددی وجوددارد که به علت کمبود زیرساخت ها و امکانات مناسب از سوی مسئولین مغفول واقع شده است. معرفی مسیرهای جدید نیازمند همکاری و تعامل چند جانبه جانبه ی اداره میراث، راهنمایان و آژانس های مسافرتی و کارشناسان و … است.

۳_آیا مسئولین حوزه گردشگری همگام با توسعه گردشگری با راهنمایان استان تعامل دارند ؟
–با توجه به اینکه راهنمایان نقش مهمی در جذب گردشگران و مسافران و ارایه تصویر مثبت در ارتباط با استان بر عهده دارند، لازم است مسئولین در برنامه های مربوط به حوزه گردشگری بیش از پیش از وجود راهنمایان با تجربه بهره ببرند.
متاسفانه این تعامل به دلایل مختلف از جمله مشکلات پرداخت دستمزد و یا عدم شناخت نقش موثر راهنمایان، در سالهای اخیر کمرنگ شده است.
همکاران ما مشکل امنیت شغلی، بیمه، صدور و تمدید کارت راهنما دارند . پیشنهاد می شود برای رفع این مسائل اقدام لازم صورت بگیرد. از راهنمایان‌ گردشگری بصورت دائم یا پاره وقت در سایت های تاریخی استان بهره ببرند تا منافع میان مدت و دراز مدت آن به نفع توسعه گردشگری استان هم برای مردم و برای راهنمایان ختم به خیر شود.
بنده و همکاران بعنوان هیات مدیره انتخابی انجمن صنفی از نزدیک با مشکلات و موضوعات این حرفه کاملا آشنا هستیم . اعضای انجمن ما که همان راهنمایان و فراگیران این حرفه هستند در درجه اول خواهان شرایطی هستند که به نوعی امنیت و تضمین شغلی آنان را فراهم نماید جه از جانب مسئولین دولتی و چه از جانب بخش خصوصی . دوم اینکه گاها با توجه به فضای متشنج اجتماعی اولین حرفه ایی که امنیت خود را از دست می دهد گردشگری و مشاغل وابسته است از جمله همکاران بنده که باید یه فکر اساسی برای آن بشود. در شرایط مختلف و آسیب های اجتماعی از جمله اعتراضات اخیر ، ما شاهد خروج عده ایی از همکاران زحمتکش خود از این حرفه؛ به شکل مهاجرت یا تغییر شغل هستیم که عوارض آن بسیار زیاد است که قابل گفتن نیست و می توان آنها را حدس زد. موضوع بعدی حمایت های معنوی و تشویق های لازم و ارایه بسته های مختلف به راهنمایان هست در مناسبت های مختلف که کمتر شاهد آن هستیم. برخی موضوعات صنفی دیگر از جمله صدور و تمدید کارت راهنمایان هست که پروسه نفسگیر و فرسایشی دارند و انگیزه همکاران را به حرفه خود کاهش می دهد. استفاده از همکاران در سایت های مختلف تاریخی و فرهنگی بصورت ثابت یا قراردادی و پاره وقت از سوی وزارت میراث فرهنگی و گردشگری می تواند به تثبیت و امنیت حرفه ایی همکاران کمک بسازیی نماید.

قطعا منافع آن به جامعه هدف و توسعه گردشگری استان و اشتعالزایی مضاعف ختم خواهد شد .‌موضوع بیمه حداکثری همکاران با معافیت هایی در پرداخت حق بیمه ،که هم اکنون بصورت محدود اجرا می شود و زمزمه هایی برا حذف آن در سال آینده به گوش می رسد می تواند کور سوی امید را از همین جامعه تحت پوشش و حداقلی نیز بگیرد. لذا از مسئولین امر انتطار می رود در این خصوص مطالبه لازم را از مقامات بالادست داشته باشند. همکاران ما در بخش های مختلف گردشگری دارای خلاقیت های خوبی هستند که میراث می تواند در قالب قرارداد و اجرای پروژه های فرهنگی از آن بهره ببرد .

۴_عملکرد انجمن راهنمایان را در سال گذشته چگونه ارزیابی می کنید؟
— با توجه شرایط جامعه و افول پیوسته صنعت گردشگری در کشور به خصوص در سال گذشته، انجمن راهنمایان از تلاش برای پیگیری مطالبات راهنمایان کوتاهی ننمود و همچنان سعی در برطرف کردن موانع موجود و نیز برگزاری کارگاه های آموزشی توانمندسازی راهنمایان دارد. اگر چه این کارگاه ها در شرایط کنونی با استقبال زیادی مواجه نشده است.
انجمن راهنمایان همواره در تلاش است با برگزاری کارگاهها و کلاس های آموزشی وظیفه خود را در جهت توانمندسازی اعضا به نحو احسن انجام دهد. البته در این راه مشکلات و موانع و گاهی اوضاع نابسامان کشور در کُند شدن حرکت بی تاثیر نبوده است. اما به هر طریق انجمن مکانی است برای تعامل و همکاری هر چه بیشتر اعضا برای رفع موانع و مشکلات موجود.

۵_پیام شما برای راهنمایان کرمانشاه
— در پایان ضمن تبریک روز جهانی راهنمایان گردشگری به همکاران بزرگوار و پیشکسوتان این حرفه برای راهنمایان گردشگری استان کرمانشاه که تا به امروز صبورانه مسائل حوزه گردشگری را پشت سر گذاشته و همچنان امید به رونق صنعت گردشگری دارند آرزوی سالی پر بار و شادمانه دارم. امید است در آستانه سال جدید ، و در سایه لطف الهی شاهد بهروزی و رونق بیش از پیش برای صنعت گردشگری کشور باشیم و همکاران عزیز با اتحاد و همدلی بیشتر به اهداف عالیه خود در این راستا و همچنین زندگی خود برسند.
گزارش و گفتگو: سپیده زارعی