حقوق از ترکیب واژه حق تشکیل شده ومفهوم حق از مهم‌ترین مسائل حوزه اخلاق محسوب می‌شود و در اصطلاح عبارت است از امتیازی که شخص در جامعه دارد حقوق نیز مجموعه‌ای از بایدها و نبایدهای است که اعضای جامعه را ملزم به رعایت آن می‌کند و دولت‌ها نیز ضمانت اجرای آن را برعهده گرفته‌اند تقریباً همه جوامع انسانی از گذشته تاکنون به نوعی با الزام‌های حقوقی همراه بودند و دیگر اینکه حقوق به مجموع قواعد و مقرراتی می گویند که بر روابط افراد یک جامعه در زمان معین به کار برده می شود که مجموع قراردادهای اجتماعی آن در قالب قانون تعریف می شود.

حقوق از ترکیب واژه حق تشکیل شده همان‌طور که پیش‌تر به آن اشاره شد حقوق به مجموعه قواعد و تکالیف یا از باید و نبایدهایی تشکیل می‌شود که از بدو شکل گیری قانون در جوامع مختلف وجود داشته است در واقع به نوعی قواعد حاکم بر روابط اشخاص و به شکل عام‌تری نیز مطرح شده است لفظ عام به کسانی اطلاق می‌شود که در قلمرو حاکمیتی یک کشور زندگی می کنند حتی اگر دارای تابعیت نباشند اما از حیث انسان بودن و وفق تعاریف حقوق بشری حق و حقوقی برای آن‌ها تعریف شده است افزون بر این حقوق عامه می‌تواند ناظر به انسان‌هایی باشد که حتی در خاک سرزمینی کشور زندگی نمی‌کنند

قانون درهر جااز جهان متفاوت است و عالی‌ترین سند حقوقی یک کشور محسوب می‌شود و راهنمایی برای تنظیم قوانین هر کشور است در اصل می‌توان تعریف‌کننده اصول سیاسی ساختار سلسله مراتب، جایگاه و حدود قدرت سیاسی دولت یک کشور و تأمین‌کننده و تضمین‌کننده حقوق شهروندان کشور می باشد حال این حقوق می‌تواند قوانین داخلی مورد تصویب کشورها توسط نهادهای قانون‌گذار باشد
(قوه مقننه) در ایران می‌خواهد، ذیل قوانین بین‌المللی در جهان باشد یا این‌که آیین‌نامه‌های به تصویب رسیده توسط دولت‌ها (قوه مجریه) باشددرهمه ی این موارد یک نقطه مشترک وجود دارد و آن هم ایجاد حق و تکلیف است.

قانون اساسی ایران توسط امام خمینی و شورای انقلاب و دولت موقت آن زمان مورد بحث و بررسی قرار گرفت و جهت جلب آرای مردم و اندیشمندان در تاریخ ۱۳۵۸/۳/۲۴ در روزنامه‌های کثیرالانتشار منتشر شد.ازآنجایی‌که اسلام به‌عنوان کامل‌ترین دین شناخته شده است درنتیجه قوانین تعریف‌شده آن نیز انعکاس اهداف این دین بر مبنای حرکت به سمت لقاءالله است. قوانین ایران را هم می‌توان بر پایه احکام نورانی دین اسلام دانست که یکی از مترقی‌ترین قوانین جهان و به‌عنوان میثاق ملی پیش روی ما قرار دارد یکی از موارد مطرح‌شده در این قانون اشاره به بحث حقوق عامه است.

جمعی از حقوقدان‌ها معتقدند مفهوم حقوق شهروندی بر این امر دلالت دارد که این حقوق ناشی از قانون اساسی هر کشوری است که بر اثر رابطه شهروندی یا اقامت افراد در کشور خاصی به آن‌ها اعطاء شده و مورد حمایت قانون اساسی قرار گرفته است مجموعه وسیعی از حقوق سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که در کنار آن تکالیف و وظایف شهروندان در قبال دولت را مورد توجه قرار می دهد. همچنین به رابطه بین شخص و حکومت اطلاق می شود به نحوی که شخص به واسطه اثبات وفاداری نسبت به حکومت متقابلاً مستحق حمایت حکومت می باشد در توضیح کلی باید گفت حق شهروندی یعنی برخورداری از کلیه حقوق مدنی و سیاسی و اجتماعی دسترسی به فرصت‌های زندگی از جنبه اقتصادی و رسیدن به برابری عدالت. این حق از داشتن حق رای و تلاش برای پیشرفت شهر و کشور و حفظ امنیت آغاز و به تامین بهداشت و آموزش و ایجاد هیئات منصفه و احترام به حقوق اقلیت‌ها و قومیت‌ها ختم می شود در حقوق شهروندی صحبت از بایدها و نبایدها نیست بلکه از بود و نبود کلام‌ به میان می‌آید.

و در پایان این مبحث می‌توان گفت هر آنچه حقوق عامه است الزاماً حقوق شهروندی نیست اما آنچه حقوق شهروندی است قطعاً حقوق عامه خواهد بود تعریف و حقوق شهروندی بر مبنای حقوق و ناشی از قانون اساسی هر کشور که مجموعه وسیعی از حقوق سیاسی، اقتصادی، اجتماعی،و فرهنگی است حاکی از این است که حقوق شهروندی به صورت مصداقی تر آورده می شود. و اما در اصل حقوق عامه و دسترسی به آن قابل وصول تر می شود. اما در این‌جا یک اختلاف وجود دارد و آن هم استفاده از لفظ(احیاء) در بحث حقوق عامه و( حفظ) در حقوق عامه است در بحث حقوق عامه ازآنجایی‌که این حقوق نقض شود قانون‌گذار از لفظ احیا استفاده کرده است یعنی جایی که این حق نقض می شود مدعی العموم برای احیای آن ورود پیدا می‌کند اما در بحث حقوق شهروندی تا حد ممکن این حقوق حفظ خواهد شد.
واما در آینده از ورود مدعی العموم به حقوق عامه مباحث بیشتری را بیان خواهیم کرد.

یادداشتی از: مهدی ساعدی
دانشجوی کارشناسی حقوق