در شهرهای امروزی با گسترش تکنولوژی، سطح فعالیت ورزشی و جسمانی-حرکتی افراد کاهش داشته و فعالیت های ذهنی و فشار های روانی (افسردگی، پرخاشگری ، اضطراب و…) مردم افزایش یافته است. که برای برطرف نمودن مشکلات مذکور، یکی از بهترین اقدامات ، اشاعه ورزش با توسعه و ساخت فضاهای ورزشی است.
ورزش یکی از مناسب ترین عوامل در ارتقای سطوح اجتماعی و فرهنگ عمومی است. کمبود اماکن تفریحی و ورزشی با توجه به پراکندگی جمعیت مناطق مختلف از مهمترین مشکلات شهرهای گوناگون کشور می باشد که نهایتا منجر به نابسامانی اجتماعی (بزهکاری، گرایش به مواد مخدر ، جنایت و ..) در میان جوانان می گردد. افزایش جمعیت کشور به خصوص افزایش جمعیت گروه جوان کشور که برای رفع نیازهای این قشر (نا متناسب بودن جمعیت با فضاهای ورزشی)، لزوم برنامه ریزی اصولی برای توسعه فضای ورزش شهری را ضروری می سازد. برای گذراندن و پر نمودن اوغات فراغت افراد، نیاز به ساخت توسعه فضای شهری و یا تجهیز آنها اجساس می گردد. بالا رفتن ساعات کار شهروندان به دلیل افزایش هزینه های زندگی و رفاهی ، منجر به خستگی جسمی و روحی می گردد؛ که ورزش راه حل منطقی و علمی برای کاهش میزان خستگی افراد است. این امر با توسعه مراکز و فضاهای ورزشی امکان پذیر است یکی از محوری ترین نگرش های توسعه پایدار شهری ساماندهی جمعیت سالم در چارچوب شهروندان سالم در محیط زیست سالم است.
به سهم نفر از یک کاربری سرانه گفته می شود، به عنوان مثال اگر در یک روستا ۵۰۰ متر فضای آموزشی وجود داشته باشد و جمعیت روستا ۲۵۰ نفر باشد، سرانه آموزشی در آن روستا ۲ متر است، حال باید توجه کرد که میزان سرانه ورزشی در کشورهای مختلف جهان متفاوت است، کشوری مثل ژاپن علیرقم کم بودن زمین و ارزشمند بودن آن حدود ۸ متر به سرانه ورزشی اختصاص داده است، این آمار در انگلستان حدود ۱۰ متر است و در امریکا به ۱۵ متر هم می رسد در مجموع برطبق استانداردهای جهانی ، سرانه ورزشی برای هر فرد حدود دو نیم متر است و این در حالی است که این رقم در کشور ما حدود یک متر ارزیابی می شود. و این رقم بدون در نظر گرفتن کیفیت فضاهای ورزشی و یا حتی اجازه استفاده عموم از این سرانه است ( برخی از امکان ورزشی در استان کرمانشاه تنها برای یک قشر خاص قابل استفاده است)

حال این موضوع را در کنار وضعیت سرانه ورزشی در شهرستان های تابع استان کرمانشاه قرار بدهید، و ماحصل آن اخباری است که به هیچ وجه به گوش مردم خوشایند نیست، در مسابقات جام رمضان در شهرستان ثلاث باباجانی به علت نبود سالن مناسب و مجهز، مردم تا کنار خط برای تماشای بازی حاضر هستند و اصولا ضربه اوت برای این زمین بی معنی شده است، سالن احرار شهرستان سرپل ذهاب بعد از زلزله ، علیرقم تمامی شوهای تبلیغاتی تقریبا به صورت یک مخروبه رها شده است، در شهرستان صحنه به علت نبود زمین چمن مناسب مسابقه نیمه نهایی فوتبال لیگ برتر استان به شهرستان کنگاور منتقل می شود و بر اساس اخبار منتشر شده هیچ گونه زمین چمن مناسبی برای استفاده بانوان در استان وجود ندارد.در کوزران ورزشکاران کاراته در یک بالکن به تمرین و استعدادیابی مشغول هستند. و این تنها بخشی از اخبار مربوط به فضای ورزشی در شهرستان های تابع استان است، شهرستان های با توجه به استعدادهای فراوان ورزشی که در آن ها وجود دارد، فضای کافی برای ورزش را در اختیار ندارند و در نهایت مجموعه ورزشی برخی شهرستان حتی با توجه به دارا بودن ورزشکاران مستعد ، همچون شهر کوزران تعطیل می شود،
اگر از بیان آمارهای مولد ناهنجاری در استان کرمانشاه خوداری کنیم ، از فقر و بیکاری و … سخن به میان نیاوریم ، بر اساس آنچه گفته شد، ورزش می توان تا حدود زیادی به تخلیه هیجانات جامعه و بخصوص جوانان کمک کند و لازمه پرداختن به این موضوع فراهم بودن زیرساخت های لازم است و اگر مدیران متولی امر به دنبال کاهش ناهنجاری ها در جامعه هستند حتما به این موضوع باید دقت کنند که به صورت معمول و اثبات شده ، هرچقدر فضای ورزشی در جامعه ارتقا پیدا کند، فضا و فرصت کافی برای ایجاد بزهه و ناهنجاری در جامعه کاهش پیدا خواهد کرد.
ورزش علاوه بر کاهش ناهنجارهای اجتماعی ، بر ارتقای نشاط و امید در جامعه نیز اثر گذار است و غرور ملی را ارتقا می دهد، از طرفی در صورت وصل شدن به ورزش حرفه ای سبب تولید ثروت و گردش مالی می شود.

البته این مهم نیازمند توجه به یک مساله است ، «نیازسنجی» نباید از دستور کار ذی نفوذان در تصمیم گیری فراموش شود چرا که عدم توجه به نیاز جامعه باعث می شود که تیم هندبال اسلام آباد غرب با وجود کسب موفقیت های فراوان با مشکل زیرساخت مواجه باشد اما در همین شهرستان دیواره سخره نوردی بدون استفاده رها شده و فرسوده و غیرقابل استفاده شود، در شهرستان کرمانشاه ، فضای کافی برای ورزش های مثل ووشو، تکواندو و یا کاراته محیا نباشد اما
بیش از ۲۰ کورت رشته ورزشی پدل طراحی و اجرا شده و حواشی بسیاری را البته به دنبال داشته باشد.
در مجموع ؛ با نیازسنجی درست و اساسی در وهله اول می توان از ایجاد پروژه های نیمه کاره بدون کارایی در سطح استان جلوگیری کرد، در ثانی زمینه استفاده کامل و مفید جوانان از یک محیط ورزشی کارا فراهم و از ورود آنها به فعالیت های انحرافی جلوگیری کرد.
کمیل نظری
پژوهشگر دوره دکتری شهرسازی